Covid-19 ilacı Molnupiravir virüs mutasyonlarına yol açmış olabilir | Çalışma
Molnupiravir pandeminin ilk dönemlerinde vücut direnci düşük kişilerde Covid-19’un daha şiddetli hale gelmesini engellemek için kullanılmıştı.
Amerikalı ilaç üreticisi Merck’in dünya çapında yaygın olarak kullanılan anti-Covid ilacı Molnupiravir’in virüsün mutasyona uğramasına neden olmuş olabileceği kaydedildi.
Covid-19 salgını etkisini azaltsa da dünya genelince sürerken, salgının ilk günlerinde kullanılan ilaçların hastalık üzerindeki etkisi inceleniyor.
İngiltere’de yapılan bir araştırmada Amerikalı ilaç üreticisi Merck’in yaygın olarak kullanılan anti-Covid ilacı Molnupiravir’in ‘mutasyona uğramış virüslerin yaşamaya devam etmesine yol açabileceği’ belirtildi. Fakat mutasyonların daha tehlikeli varyantlara neden olduğuna dair bir kanıt bulunmadığı açıklandı.
Dünyayı kasıp kavuran varyantların hiçbirinin ilaca bağlı olmadığını vurgulayan Londra’daki Francis Crick Enstitüsü’nde genetikçi Theo Sanderson, Nature dergisinde yayınlanan çalışmada “Molnupiravir’in bugüne kadar daha bulaşıcı veya daha virülan virüsler yarattığına dair bir kanıt bulunmuyor” dedi.
Çalışmanın baş yazarlarından Sanderson bununla birlikte Molnupiravir tedavisinin, insanların önceden bağışıklığı olmayan ve yaygın olarak dolaşımda olan yeni bir varyanta yol açıp açmayacağını tahmin etmenin “çok zor” olduğunu da vurguladı.
Molnupiravir pandeminin ilk dönemlerinde vücut direnci düşük kişilerde Covid-19’un daha şiddetli hale gelmesini engellemek için kullanılmıştı.
Beş günlük bir kür boyunca ağızdan alınan ilaç, esas olarak virüsü zayıflatmak ve öldürmek amacıyla kullanılıyordu.
“Mutasyonel değişim”
Çalışma için araştırmacılar, Covid hastalığına neden olan virüs SARS-CoV-2’nin 15 milyondan fazla genom dizisinden oluşan veri tabanını taradı.
Araştırmacılar bu verileri, virüsün pandemi sırasında nasıl mutasyona uğradığına dair değişiklikleri izlemek için kullandı ve hastalarda Molnupiravir ile bağlantılı olduğuna inandıkları “mutasyonel değişim” belirtileri buldu.
Çalışmada, ilacın çok sayıda reçete edildiği 2022 yılında, bu mutasyonel değişime sahip hastalarda önemli bir artış olduğu tespit edildi.
Fakat bu değişimin, ABD, İngiltere, Avustralya ve Japonya gibi ilacın yaygın olarak reçete edildiği ülkelerde daha yaygın; Kanada ve Fransa da dahil olmak üzere onaylanmadığı ülkelerde ise daha nadir olduğu gözlemlendi.
Merck: Belgelenmiş bir kanıt yok
Merck, araştırmacıların dizilerin nerede ve ne zaman alındığı arasındaki “dolaylı ilişkilere” dayandığını söyleyerek çalışmayı yalanladı.
İlaç devi yaptığı açıklamada, “Araştırmacılar, bu mutasyonların Molnupiravir ile tedavi edilen hastalardan viral yayılımla ilişkili olduğunu varsayıyor, ancak bu yayılıma dair belgelenmiş bir kanıt yok” dedi.
Sanderson ise bu iddiayı reddederek, araştırmacıların “Molnupiravir’in bu mutasyonel değişimi yönlendirdiğini güvenle belirlemek için bağımsız kanıtlar” kullandıklarını söyledi.
Sanderson ayrıca diğer anti-Covid ilaçlarının aynı şekilde etki etmediğini, dolayısıyla bu tür mutasyonlara neden olmayacağını söyledi.
Uzmanlar Molnupiravir’in halihazırda ilaç kullanan kişiler için tehlikeli olmadığını vurgularken ilacın tamamen terk edilmesi çağrısında da bulunmadı.
Lagevrio markası altında satılan Molnupiravir satışları geçen yıl 20 milyar doları aştı. Ancak Merck’e göre satışlar 2023’ün ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 82 düştü.